Book Chapter

Il vocativo nelle lingue slave: un quadro articolato

  • Andrea Trovesi

The article presents a survey of the state of conservation of the vocative case and its morphological markers in standard Slavic languages. It gives an account of the simplifications that have occurred at the paradigmatic level and outlines the principles underlying the replacement of the vocative with the nominative – or basic form – in the languages where both cases are found as alternative or concurrent strategies. In this context, the article shows a type specialization of vocative forms to express the speaker’s personal relation to the receiver, and, at the same time, an increasingly frequent usage of the nominative/basic form as an actual form of call/appeal. Finally, by listing the different groups of Slavic languages in an order according to their degree of formal and functional maintenance of the vocative, a model for a degrammaticalization process is proposed, valid for all Slavic languages: conservation > alteration > contraction > elimination.

  • Keywords:
  • Vocative case,
  • Address strategies,
  • Slavic standard languages,
  • Inter Slavic contrastive approach,
+ Show More

Andrea Trovesi

Sapienza University of Rome, Italy - ORCID: 0000-0001-7107-5657

  1. [Hramatyka 1962] Hramatyka belaruskaj movy, I. Marfalohija. Minsk: Vydavectva Akademii Navuk BSSR.
  2. Andrejčin, L. 1978. Osnovna bălgarska gramatika. Sofija: Nauka i izkustvo.
  3. Avanesav, R.I. 1964. Narysy pa belaruskaj dyjalektalohii. Minsk: Navuka i technika.
  4. Babić, S., Brozović, D., Škarić, I., Težak, S. 2007. Glasovi i oblici hrvatskoga književnog jezika (Velika hrvatska gramatika. 1). Zagreb: Globus.
  5. Benacchio, R. 2005. Upotreblenie glagolnogo vida v utverditeľnych formach imperativa v slavjanskich jazykach. Sopostaviteľnyj analiz. Padova.
  6. Bezpal’ko, O., Bojčuk, M., Žovtobrjuch M. et al. 1957. Istoryčna hramatyka ukrajins’koji movy. Kyjiv: Radjans’ka škola.
  7. Blinava, E., Mjacel’skaja, E., 1980. Belaruskaja dyjalektalohija. Minsk: Vyšejšaja škola.
  8. Brown, P., Levinson, S.C. 1987. Politeness. Some universals in language usage. Cambridge: Cambridge University press.
  9. Dąbrowska, A. 1988. Występowanie i funkcje wołacza w języku polskim na materiale od połowy XIX wieku. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
  10. Dimitrova, S. (red.). 1997. Bălgarski ezik. Opole: Uniwersytet Opolski – Instytut Filologii Polskiej.
  11. Dulewiczowa, I. 1984. "Wokatywna forma rzeczowników w języku polskim i rosyjskim". Polonica IX: 195-209.
  12. Faßke, H. 1980. Grammatik der obersorbischen Schriftsprache der Gegenwart. Morphologie. Bautzen: Ludowe nakładnistwo Domowina.
  13. Friedman, V.A. 1993. Macedonian. In B. Comrie, G. Corbett (eds.). The Slavonic languages. London/New York: Routledge: 249-305.
  14. Gajda, S. (red.). 2001. Język polski. Opole: Uniwersytet Opolski – Instytut Filologii Polskiej.
  15. Garavalova, I. 2003. Školata na naturalnata morfologija i bălgarskata morfologičeska sistema. Sofija: Sema RŠ.
  16. Giannini, S. 2003. Il mutamento morfologico. In M. Benedetti, S. Giannini, G. Langobardi (a cura di). Il cambiamento linguistico. Suoni, forme, costrutti, parole. Roma: Carocci: 89-163.
  17. Greenberg, R.D. 1996. The Balkan Slavic appellative. Muenchen: Lincom Europa.
  18. Heine, B., Kuteva, T. 2005. Language contact and grammatical change. Cambridge: Cambridge University press.
  19. Ižakevič, G.P. (red.). 1981. Funkcionirovanie russkogo jazyka v blizko-rodstvennom jazykovom okruženii. Kiev: Naukova dumka.
  20. Jankoŭski, F.M. 1989. Histaryčnaja hramatyka belaruskaj movy. Minsk: Vyšejšaja škola.
  21. Jaworski, A. 1992. "The Vocative, First Name and the Pronoun ty in the Polish System of Address". Bulletin de la Société polonaise de linguistique XLVII-XLVIII: 95-104.
  22. Koneski, B. 1966. Istorija makedonskog jazika. Beograd: Prosveta.
  23. Koneski, B., 1976. Gramatika na makedoskiot literaturen jazik. Skopje: Kultura.
  24. Kořensky, J. 1998. Česky jazyk. Opole: Uniwersytet Opolski – Instytut Filologii Polskiej.
  25. Leška, O., Savicky, N., Šišková, R. 2001. Mluvnice současné ukrajinštiny. Praha: Slovansky ústav/Euroslavica.
  26. Lubaś, W. 1983. "Słowiańska socjolingwistyka porównawcza: możliwości badawcze". Poradnik językowy 4: 209-221.
  27. Mareš, F.V. 1999. Makedonská gramatika. In: K. Hora (red.). Makedonsko-česky slovník. Praha: Euroslavica: 565-638.
  28. Mazzoleni, M. 1995. Il vocativo. In L. Renzi, G. Salvi, A. Cardinaletti (a cura di). Grande grammatica italiana di consultazione, III. Tipi di frase, deissi, formazione delle parole. Bologna: il Mulino: 377-402.
  29. Michnevič, A.Ja. 1994. Belaruskaja mova. Encyklapedyja. Minsk: Belaruskaja encyklapedyja imja Petrusja Broŭki.
  30. Minova-Ǵurkova, L. (red.). 1998. Makedonski jazik. Opole: Uniwersytet Opolski.
  31. Mirčev, K. 1978. Istoričeska gramatika na bălgarskija ezik. Sofija: Nauka i izkustvo.
  32. Mirčeva, D., Charalampiev, I. 1999. Istorija na bălgarskija ezik. Veliko Tărnovo: Faber.
  33. Mladenov, S. 1979. Istorija na bălgarskija ezik. Sofija: Izdatelstvo na Bălgarskata akademija na naukite.
  34. Mohelsky, V. 1948. Mluvnice hornolužické srbštiny a slovník hornosrbskočesky. Olomouc: Kroužek přátel lužickych Srbů.
  35. Părvev, Ch. 1965. "Zvatelnite formi na sobstvenite ženski lični imena". Bălgarski ezik i literatura 6: 3-14.
  36. Piper, P., Antonić, I., Ružić, V., Tanašić, S., Popović, L., Tošović, B. 2005. Sintaksa savremenoga srpskog jezika. Prosta rečenica. Beograd: Institut za srpski jezik SANU.
  37. Pljušč, M.Ja. (red.). 1994. Sučasna ukrajins’ka literaturna mova. Kyjiv: Vyšča škola.
  38. Ponomariv, O.D. (red.). 2001. Sučasna ukrajins’ka mova. Kyjiv: Lybid’.
  39. Šewc-Schuster, H. 1976. Gramatika hornjoserbskeje rěče, II. Syntaksa. Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina.
  40. Šewc-Schuster, H. 1984. Gramatika hornjoserbskeje rěče, I. Fonologija, fonetika a morfologija. Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina.
  41. Sieczkowski, A. 1964. "Kategoria gramatyczna wołacza w językach zachodniosłowiańskich". Prace filologiczne XVIII/2: 239-262.
  42. Sjameška, L.I., Škraba, I.R., Badzevič, Z.I. 1996. Kurs belaruskaj movy. Minsk: Universiteckae.
  43. Stojanov, S. (red.). 1983. Gramatika na săvremenija bălgarski knižoven ezik, II. Morfologija. Sofija: Bălgarska akademija na naukite.
  44. Tokarski, J. 2001. Fleksja polska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  45. Topolińska, Z. 1973. Vocativus – kategoria gramatyczna. In M. Jelínek, M. Grepl (red.). Otázky slovanské syntaxe, III. Modální vystavby vypovědi v slovanskych jazycích. Brno: Universita J.E. Purkyně: 269-274.
PDF
  • Publication Year: 2023
  • Pages: 25-46
  • Content License: CC BY 4.0
  • © 2023 Author(s)

XML
  • Publication Year: 2023
  • Content License: CC BY 4.0
  • © 2023 Author(s)

Chapter Information

Chapter Title

Il vocativo nelle lingue slave: un quadro articolato

Authors

Andrea Trovesi

Language

Italian

DOI

10.36253/979-12-215-0216-9.05

Peer Reviewed

Publication Year

2023

Copyright Information

© 2023 Author(s)

Content License

CC BY 4.0

Metadata License

CC0 1.0

Bibliographic Information

Book Title

Studi contrastivi di linguistica slava: grammatica e pragmatica

Editors

Rosanna Benacchio, Lucyna Gebert

Authors

Andrea Trovesi

Peer Reviewed

Number of Pages

204

Publication Year

2023

Copyright Information

© 2023 Author(s)

Content License

CC BY 4.0

Metadata License

CC0 1.0

Publisher Name

Firenze University Press

DOI

10.36253/979-12-215-0216-9

ISBN Print

979-12-215-0215-2

eISBN (pdf)

979-12-215-0216-9

Series Title

Biblioteca di Studi Slavistici

Series ISSN

2612-7687

Series E-ISSN

2612-7679

102

Fulltext
downloads

100

Views

Export Citation

1,339

Open Access Books

in the Catalogue

2,191

Book Chapters

3,709,757

Fulltext
downloads

4,396

Authors

from 923 Research Institutions

of 65 Nations

64

scientific boards

from 348 Research Institutions

of 43 Nations

1,246

Referees

from 379 Research Institutions

of 38 Nations